1. Մեծ Հայքի տարածքը
Մեծ Հայքի թագավորության տարածքը կազմում էր մոտ 300,000 քառակուսի կիլոմետր: Եթե այդ տարածքը բաժանենք 15 հավասար մասերի, ապա ինչքա՞ն կլինի յուրաքանչյուր մասի մակերեսը քառակուսի կիլոմետրերով:
Պատասխան
300,000 կմ² բաժանելով 15 մասի՝ յուրաքանչյուր մասի մակերեսը կլինի 20,000 կմ²։
2. Միջնադարյան գրքերի արտագրում
Միջնադարում մի գրագիր օրական կարող էր արտագրել 12 էջ: Եթե գիրքը ուներ 360 էջ, ապա քանի՞ օրում նա կավարտեր գիրքը արտագրելը: Եթե նա աշխատում էր շաբաթական 6 օր, ապա քանի՞ շաբաթում կավարտեր աշխատանքը:
Պատասխան
Օրական 12 էջ արտագրելով, 360 էջ ունեցող գիրքը կավարտվի 30 օրում։ Եթե շաբաթական 6 օր է աշխատում, ապա 5 շաբաթում։
3. Հայկական խաչքարերի քանդակումը
Միջնադարյան Հայաստանում խաչքար քանդակելու համար վարպետը ծախսում էր մոտ 3 ամիս: Եթե վարպետը տարեկան աշխատում էր 9 ամիս, ապա քանի՞ խաչքար կարող էր նա քանդակել մեկ տարվա ընթացքում:
Պատասխան
Վարպետը մեկ խաչքար քանդակում է 3 ամսում։ Եթե նա տարեկան աշխատում է 9 ամիս, ապա մեկ տարում կքանդակեր 3 խաչքար։
4. Հայաստանի թագավորական գանձերը
Տիգրան Մեծի օրոք գանձարանում կար 120,000 ոսկե դրամ։ Եթե յուրաքանչյուր տարի գանձարանում ավելացվում էր 5%-ով ավել ոսկի, ապա հաշվեք, թե քանի դրամ կլիներ գանձարանում 10 տարի անց։
Պատասխան
120,000 ոսկե դրամ, տարեկան 5% ավելացում։ 10 տարի անց կլինի մոտ 195,620 դրամ։
5. Նավահանգստի առևտրի հաշվարկը
Միջնադարյան Վենետիկում նավահանգստից դուրս էին գալիս 5 նավ ամեն շաբաթ՝ յուրաքանչյուրը տեղափոխելով 120 տոննա ապրանք։ Եթե մեկ տարի անց ապրանքատարումը ավելացավ 20%-ով, ապա հաշվեք՝
Մեկ տարվա ընթացքում ընդհանուր առմամբ քանի տոննա ապրանք է տեղափոխվել։
Պատասխան
Մեկ տարվա ընթացքում տեղափոխվել է 31,200 տոննա ապրանք։ 20%-ով ավելացումից հետո՝ 37,440 տոննա։
6. Ակվեդուկի (կամուրջ-ջրատար) կառուցումը
Հռոմեացիները կառուցում են ակվեդուկ, որի երկարությունը 500 մ է։ Եթե ակվեդուկը կառուցելու համար անհրաժեշտ է յուրաքանչյուր 5 մետրի համար 2 քարե սյուն տեղադրել, ապա քանի՞ սյուն կպահանջվի ամբողջ ակվեդուկի համար։
Պատասխան
500 մետրանոց ակվեդուկի համար պահանջվում է 200 քարե սյուն։
7. Հռոմեական մետաղադրամները
Հռոմեական դենարիուսի (մետաղադրամ) 1 հատի քաշը 3.9 գրամ է։ Եթե խանութպանը ունի 256 դենարիուս, ապա դրանց ընդհանուր քաշը քանի՞ կիլոգրամ կլինի։
Պատասխան
256 դենարիուսի ընդհանուր քաշը 0.9984 կգ է։
8. Ճանապարհորդությունը Հռոմից
Հռոմի մի վաճառական 120 մղոն երկարությամբ ճանապարհ է անցնում դեպի Պոմպեյ։ Նա օրական քայլում է 15 մղոն։ Քանի՞ օրում նա կհասնի Պոմպեյ։
Պատասխան
120 մղոն ճանապարհը 15 մղոն օրական քայլելով կհաղթահարի 8 օրում։
9. Անտիկ օլիմպիական խաղերի մրցույթներ
Հին Օլիմպիական խաղերում անցկացվում էին 5 տարբեր մրցույթներ՝ վազք, ցատկ, սկավառակի նետում, նիզակի նետում և ըմբշամարտ: Եթե յուրաքանչյուր մրցույթին մասնակցում էր 20 մարզիկ, ապա ընդհանուր քանի՞ մասնակցություն էր լինում բոլոր մրցույթներում միասին:
Պատասխան
5 մրցույթ, յուրաքանչյուրը 20 մարզիկ՝ ընդհանուր 100 մասնակցություն։
10. Հին Հունաստանի Օլիմպիական խաղերը
Հին Հունաստանի Օլիմպիական խաղերը առաջին անգամ անցկացվել են մ.թ.ա. 776 թվականին։ Եթե դրանք անցկացվում էին 4 տարին մեկ, որ թվականին էին 10-րդ խաղերը։
Պատասխան
Անցկացվել է մ.թ.ա. 740 թվականին։
11. Արևմտյան Հռոմեական կայսրությունը
Արևմտյան Հռոմեական կայսրությունը ընկել է 476 թվականին։ Եթե այն գոյություն է ունեցել 500 տարի, ապա որ թվականին է այն հիմնադրվել։
Պատասխան
Կայսրությունը հիմնադրվել է մ.թ.ա. 24 թվականին։
12. Արքիմեդի «Թագավորի ոսկին» խնդիր
Արքիմեդը հայտնաբերեց, որ մի թագ, որը թագավորը տվել էր ստուգման, չուներ նույն խտությունը, ինչ մաքուր ոսկին։ Նա այս փորձն արեց՝ օգտագործելով ջրի մեջ սուզվող մարմնի ծավալի որոշման մեթոդը։
Հարց:
Եթե մի թագի զանգվածը 500 գ է, և ջրի մեջ սուզվելուց հետո այն ջրի մակարդակը բարձրանում է 30 սմ³-ով, ապա թագը մաքուր ոսկուց պատրաստվա՞ծ է, թե՞ ոչ։ (Ոսկու խտությունը մոտ 19 գ/սմ³ է):
Պատասխան
Թագի խտությունը մոտ 16.67 գ/սմ³ է, ինչը պակաս է 19 գ/սմ³-ից, այսինքն՝ այն մաքուր ոսկուց չէ։